Emlak Vergisinde Takdir İşlemleri

MİD Enstitü
6 saat önce
11 dakikada okunur

Yerel yönetimlerin en önemli gelir kaynaklarından olan biri olan emlak vergisinin toplanması sürecinde takdir komisyonu kararları önemli bir idari tasarruf olarak karşımıza çıkmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca her 4 yılda bir asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin takdir komisyonu kararları ile tespit edilmesi gerekmektedir. Tespit edilen birim değerler, Emlak Vergisi Kanunu uyarınca vergi değerinin belirlenmesi açısından önem taşımaktadır.

Emlak Vergisi Kanunu, uygulanacak emlak vergisi değerlerinin 4 yılda bir takdir komisyonlarınca belirlenmesini ve izleyen 3 yıl boyunca da yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılarak uygulanmasını zorunlu kılar.

Bu makalemizde emlak vergisi için son derece önemli olan takdir komisyonu incelenecektir.

2.MATRAH

Matrah, vergi alacağının kanunlarda gösterilen esaslar çerçevesinde idarece hesaplanırken alacağın miktarının tespitinde esas alınacak olan varlık değeridir. Bu belirlenen varlık değerine yani matraha, yine Kanunda belirlenen oranlar uygulanarak hesaplanacak miktar vergi miktarını oluşturmaktadır.

2.1.Emlak Vergisinin Matrahı

Emlak Vergisi Kanununda matrah yönünden arazi ve arsalar için ayrı, binalar için ayrı maddelerde düzenleme yapılmıştır. Kanunun 7 inci maddesinde Bina Vergisinin matrahının bu kanuna göre tespit edilen vergi değeri olduğu, sabit istihsal(üretim) tesisatına ait değerlerin vergi matrahına dahil olmadığı belirtilirken; 17 inci maddesinde de Arazi Vergisinin matrahının bu kanuna göre tespit edilen vergi değeri olduğu belirtilmiştir. Görüldüğü üzere, bu maddelerde taşınmazların (bina, arazi ve arsaların) emlak vergisi matrahının vergi değeri olduğu belirtilmiştir.

2.2.Matraha Esas Emlak Vergi Değeri

Vergi değerine ilişkin tanımlama, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 268 inci maddesinde yer almaktadır. Bu maddede vergi değeri “bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanunu’nun 29 uncu maddesinde tespit edilen değeridir” olarak tanımlanarak emlak vergisinde vergi matrahı tespitinde esas olan değerin, taşınmazların vergi değeri olduğu açıkça belirtilmiş olmaktadır.

Taşınmazların matraha esas olan vergi değerinin ne olduğu Emlak Vergisi Kanunu’nun 29 uncu maddesinde açıklanmıştır. Buna göre taşınmazların vergi değeri, taşınmazın bina, arazi ve arsa olması durumuna göre ayrım yapılarak belirlenmiştir.

Arsa ve araziler için vergi değerinin takdir komisyonları tarafından belirlenecek en düşük metrekare birim değerleri olduğu; binalar için vergi değerinin ise metrekare normal inşaat maliyetleri ile arsa veya arsa payı değeri birlikte dikkate alınarak hesaplanan bedel olduğu açıklanmıştır.

Emlak vergisinin belirlenmesi üç farklı aşamada gerçekleşmektedir. Birinci aşamada; arsa ve arazilerin asgari birim değerleri takdir komisyonu tarafından, bina inşaat maliyet bedellerinin ise Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tespit ve takdiri yapılmaktadır. İkinci aşamada vergi değerinin bu birim değerlere göre hesaplanması söz konusudur. Üçüncü aşamada ise hesaplanan bu vergi değerine göre matrahın belirlenmesi yapılmaktadır.

Emlak vergisi matrahına esas olan, vergi değeri ve dolayısıyla da vergi matrahı;

a) Arsalar için; Takdir komisyonunca takdir olunan asgari ölçüde arsa metrekare birim değerinin, vergi uygulanacak arsanın toplam yüzölçümü ile çarpılması suretiyle,

b) Araziler için; Takdir komisyonunca takdir olunan asgari ölçüde arazi metrekare birim değerinin, vergi uygulanacak arazinin toplam yüzölçümü ile çarpılması suretiyle,

c) Binalar için; Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından müştereken tespit edilen inşaat maliyet bedeli ile üzerinde bulunduğu arsanın değerinin ve tüzükte belirtilen diğer hususların toplanması ve yıpranma payının çıkarılması suretiyle,

Hesaplanmaktadır.

3.TAKDİR KOMİSYONU İŞLEMLERİ

2025 yılı; bina, arazi ve arsalar için 2026 yılına ait uygulanacak emlak vergi değerinin tespitiyle ilgili asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değer takdirlerinin yapılacağı yıldır. Söz konusu takdir işlemlerinin sağlıklı ve verimli bir şekilde yürütülmesi amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 14.03.2025 tarih ve 2025/1 nolu Emlak Vergisi Kanunu İç Genelgesi yayımlanmıştır.

3.1.Takdir Süresi

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasında “Takdir komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin dört yılda bir yapacakları takdirler, tarh ve tahakkuk işleminin(Emlak Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinin (8) numaralı fıkrasına göre yapılacak takdirler dahil) yapılacağı sürenin başlangıcından en az 6 ay önce karara bağlanarak, arsalara ait olanlar takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, araziye ait olanlar il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarına ve belediyelere imza karşılığı verilir.” hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm uyarınca asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değer takdir işlemlerinin tamamlanarak karara bağlanması ve kararların ilgililere tebliği işlemlerinin 30 Haziran 2025 günü mesai saati bitimine kadar yapılması gerekmektedir.

3.2.Takdir Komisyonların Oluşumu

Arsa ve arazilere ait asgari ölçüde birim değerlerinin tespiti 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince kurulan takdir komisyonlarınca yapılacaktır.

3.2.1.Arsalara Ait Takdir Komisyonlarının Oluşumu

Arsalara ait takdir komisyonları, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 72 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca;

a)Belediye Başkanı veya tevkil edeceği bir memur (başkan),

b)İlgili belediyeden yetkili bir memur,

c)Defterdarın görevlendireceği iki memur,

ç)Tapu müdürü veya tevkil edeceği bir memur,

d)Ticaret odasınca seçilmiş bir üye,

e)İlgili olduğu arsalara ilişkin organize sanayi bölgesini temsilen bir üye,

f)İlgili mahalle veya köy muhtarından

Oluşur.

3.2.2.Arazilere Ait Takdir Komisyonlarının Oluşumu

Arazilere ait takdir komisyonu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 72 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca;

a)Vali(başkan),

b)Defterdar,

c)İl Tarım ve Orman Müdürü,

d)İl merkezlerindeki ticaret odasından seçilmiş bir üye,

e)İl merkezlerindeki ziraat odasından seçilmiş bir üyeden

Oluşur.

3.2.3.Merkez Komisyonunun Oluşumu

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasının ikinci bendi hükmüne göre büyükşehir belediyesi bulunan illerde arsa ve araziye ait takdir komisyonu kararlarını inceleyecek merkez komisyonu ise;

a)Vali veya vekalet edeceği memur(başkan)

b)Defterdar veya vekalet vereceği memur,

c)Vali tarafından görevlendirilecek tapu müdürü,

ç)Ticaret odasınca görevlendirilecek bir üye,

d)Serbest muhasebeci mali müşavirler odasınca görevlendirilecek bir üye,

e)Esnaf ve sanatkarları odaları birliğince görevlendirilecek bir üyeden

Oluşur.

3.3.Takdir Komisyonlarının Çalışma Yöntemi

Takdir komisyonları daimi veya geçici olurlar. Takdir komisyonlarının kurulacağı yerler ile bu madde uyarınca kurulan komisyonların çalışma usul ve esaslarını belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu yetkisini genel takdirin yapılacağı yıl İç Genelge yayımlamak suretiyle kullanmaktadır.

Komisyonlar, toplantılarını kendilerine tahsis edilen yerde yapar ve toplantıya ilişkin tutanak tutulur.

Takdir komisyonları vergi değerlerinin takdirinde şehir ve köylerin doğal, iktisadi ve bölgesel şartlarına göre nazara alınacak piyasa bedeli, maliyet bedeli, kira veya yıllık istihsal değeri gibi normlar ile Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük hükümlerini göz önünde bulunduracaklar ve gerektiğinde bilirkişiden yararlanabileceklerdir.

Komisyonların yetkileri Kanunda belirlenmiştir. Buna göre komisyon yetkilileri;

a)Arazi ve binaları gezebilirler.

b)Maliklerden ve kiracılardan taşınmazların genel durumu, kullanış tarzı, kira veya hasılat miktarı ve tahmine yarayacak başkaca bilgileri isteyebilirler,

c)Lüzumlu gördükleri bilgileri, muhtar ve ihtiyar meclisleri, ticaret ve tarım odaları, belediyeler ve noterler gibi resmi ve yarı resmi teşekküllerle özel teşekküller ve şahıslardan isteyebilirler.

Takdir komisyonuna seçilecek kişilerde; iyi ahlak sahibi olmak ve ikamet ettiği veya iş gördüğü muhitin emniyet ve itimadını kazanmış bulunmak, medeni haklardan yasaklanmış bulunmamak, Türk Ceza Kanunu’nun 53 üncü maddesinde belirtilen belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmaya ilişkin süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı mahkum olmama ve otuz yaşını bitirmiş olmak şartları aranır.

Komisyon üye tamsayısının çoğunluğu ile toplanır ve çoğunlukla karar verir. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır. Takdir işlemi bitene kadar başkan ve üyelerin görevi devam eder. Komisyon toplantılarında herhangi bir sebeple bulunamayacağı anlaşılan üyenin yerine yedek üye davet olunur, seçilmiş üyelerden mücbir sebebe dayanmaksızın üç müteakip toplantıya gelmeyenler istifa etmiş sayılarak yerlerine yedek üye asil üye olarak getirilir, mücbir sebep veya görevden ayrılma ile devam edemeyecek olan asli üyeye yedek üye vekalet eder.

3.4.Takdir Komisyonlarının Değerlendirme Yöntemi

Takdir komisyonları arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin takdirlerini dört yılda bir yapacaklardır. Ayrıca Emlak Vergisi Kanunu’nun 33 üncü maddesine göre, herhangi bir sebep yüzünden bir şehir, kasaba veya köyün tamamında devamlı olmak üzere bina veya arazinin değerlerinde %25’i aşan oranda artma veya eksilme olması durumunda da takdir komisyonlarınca tespit yapılacaktır.

Takdir komisyonu tespiti yaparken ileriye dönük muhtemel değer artışı veya azalışı gibi faktörler üzerinde durmayacaktır. Buna göre, takdirler takdir işleminin yapıldığı tarihteki asgari ölçüdeki birim değerlerin saptanması için gerçekleştirilmektedir. Takdir komisyonlarınca tespit edilecek arsa ve arazi metrekare birim değerleri, dört yıl süreyle geçerli olacaktır. Bu değer ilk yıldan sonraki üç yıl bakımından yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde, ya da Cumhurbaşkanınca kararlaştırılırsa yeniden değerleme oranı kadar artırılarak dikkate alınacaktır.

3.5.Takdirlerde Uyulacak Esaslar

2025/1 sayılı Emlak Vergisi Kanunu İç Genelgesi ile takdirlerde uyulacak esaslar belirlenmiştir.

Söz konusu genelgenin IV. bölümünde arsalara ait takdirlerde uyulacak esaslar, V.bölümünde ise arazilere ait takdirlerde uyulacak esaslar ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

3.6.Komisyon Kararlarının İlan ve Teslimi

3.6.1.Takdir Komisyonlarınca Yapılacak İşler

1. Arsa takdir komisyonlarınca yapılacak işler aşağıda belirtilmiştir:

a) Arsalara ait takdir komisyonları asgari ölçüdeki arsa metrekare birim değerlerini en kısa zamanda tespit edeceklerdir. Arsalara ilişkin takdir komisyonu kararları mutlaka gerekçeli olacak ve 7 örnek halinde hazırlanacaktır. Ticaret ve ziraat odası bulunmayan yerlerde karar sayısı 5, bunlardan sadece biri bulunan yerlerde karar sayısı 6 örnek olacaktır. Bu tespitlere ilişkin olarak hazırlanacak kararın aslı kararı veren komisyonda dosyalanacak, iki örneği ilgili belediyeye, birer örneği defterdarlıklara, birer örneği ise takdirin ilgili bulunduğu il veya ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına, ilgili mahalle veya köy muhtarlıklarına en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar tevdi edilecektir.

b) Büyükşehir belediyesi bulunan illerde arsalara ait takdir komisyonu kararları en geç 2 Haziran 2025 tarihinde imza karşılığında merkez komisyonuna verilecektir. Merkez komisyonu 15 gün içinde kararları inceleyerek karara bağlayacak ve bu süre içinde ilgili arsa komisyonuna durumu bildirecektir.

c) Merkez komisyonları özellikle birden fazla belediyeyi ilgilendiren cadde veya sokakların değerlerindeki uyumsuzluğun giderilmesine azami derecede önem verecektir.

ç) Merkez komisyonunca farklı değer belirlenmesi halinde arsalara ait takdir komisyonu en kısa sürede arsa takdirlerini yeniden yaparak karara bağlayacak ve buna ilişkin kararlar en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar (a) bendinde belirtilen yerlere imza karşılığında verilecektir.

d) Merkez komisyonunca onaylanan takdir komisyonu kararları ise derhal ilgili kişi ve kuruluşlara imza karşılığında verilecektir.

2. Arazi takdir komisyonlarınca yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

a) Arazilere ait takdir komisyonları asgari ölçüdeki arazi metrekare birim değerlerini en kısa zamanda tespit edeceklerdir. Arazilere ilişkin takdir komisyonu kararları da gerekçeli olacak aslı, kararı veren komisyonda dosyalanacak ve kararın birer örneği il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odaları ile ilde mevcut (ilçeler ve beldeler dâhil) belediyelere en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar verilecektir. Bu durumda komisyon kararının ilde mevcut belediye sayısından 3 örnek fazla olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

b) Büyükşehir belediyesi bulunan illerde arazilere ait takdir komisyonu kararları en geç 2 Haziran 2025 tarihinde imza karşılığında merkez komisyonuna verilecektir. Merkez komisyonu 15 gün içinde kararları inceleyerek karara bağlayacak ve bu süre içinde ilgili arazi komisyonuna durumu bildirecektir.

c) Merkez komisyonunca farklı değer belirlenmesi halinde arazilere ait takdir komisyonu en kısa sürede arazi takdirlerini yeniden yaparak karara bağlayacak ve buna ilişkin kararlar en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar (a) bendinde belirtilen yerlere imza karşılığında verilecektir.

ç) Merkez komisyonunca onaylanan takdir komisyonu kararları ise derhal ilgili kişi ve kuruluşlara imza karşılığında verilecektir.

3. Takdir işlemlerinde kadastro görmemiş veya imar planı yapılmamış yerler için yetkili teknik elemanlara çizdirilecek krokilerden de yararlanılacaktır.

4. Cadde ve sokakların tespitinde belediyelerden ve gerekli görülen hallerde nüfus müdürlükleri ile ilçe seçim kurullarından da bilgi alınması yoluna gidilecektir.

5. Takdirin yapılmasında faydalanılacak olan kadastral haritalar, hâlihazır haritalar, çevre düzeni haritaları ve imar planları; belediyeler veya belediyeler vasıtasıyla İlbank bölge müdürlükleri, tapu müdürlükleri, valilikler ve diğer ilgili kuruluşlardan süratle temin edilecektir.

6. Takdir komisyonu kararları, bir yazı ile ilgililere tebliğ edilecek ve tebliğlerin memur eliyle yapılması sağlanacaktır.

7. Bir mahallenin veya köyün birden fazla belediyenin yetki alanına girmesi halinde, bu mahalle veya köye ait takdir işlemi, mahalle veya köyün alan itibarıyla büyük bölümünü yetki alanı içerisinde bulunduran belediyenin takdir işlerini yürüten komisyonca yapılacaktır. Ayrıca bu tür kararlar başka belediyeleri de ilgilendirdiğinden, kararın tasdikli birer örneği ilgili belediyelere gönderilecektir.

8.Takdir komisyonu kararlarında adı değişen mahalle, cadde ve sokakların yeni adlarının karşısına, eski adları da yazılacaktır.

9. Asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerine ilişkin genel takdirin 2025 yılında yapılması nedeniyle emlak (bina ve arazi) vergisi tarh ve tahakkukunun 2026 yılının Ocak ve Şubat aylarında yapılmasının zorunlu olduğu hususu göz önünde bulundurularak takdir komisyonlarınca asgari ölçüde arsa ve arazi birim değer tespitlerinin önceki maddelerdeki açıklamalara göre yapılması ve bu tespitlerin, en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar ilgili yerlere tevdi edilmesi gerekmektedir.

3.6.2.Belediyeler ve Defterdarlıkça Yapılacak İşlemler

1. Belediyeler tarafından yetki alanı içinde bulunan mahalle ve köy isimlerinin alfabetik sırasına göre hazırlanacak listeler eksiksiz ve 5 örnek olarak düzenlenecek, bir örneği ilgili muhtarlığa gönderilecek, bir örneği belediyenin ilana mahsus yerlerine 2026 yılının Mayıs ayı sonuna kadar asılacak, diğer bir örneği ise dosyalanacaktır. Listenin kalan iki örneği, dava açma süresinin bitimini takip eden 15 gün içinde defterdarlığa gönderilecektir. Dava dilekçelerinin belediyelere gelmesinde gecikme olabileceği ihtimali göz önünde bulundurularak, takdir komisyonu kararlarına karşı dava açılıp açılmadığı ve gerekirse ilgili vergi mahkemelerinden görüşmelerle (şifahi) en kısa sürede öğrenilecektir.

2. Yukarıdaki maddeye göre hazırlanacak listede, başka belediyelerden alınan karar örneklerinde yer alan cadde, sokak ve değer bakımından farklı bölgelere (turistik bölgelerde pafta, ada veya parsellere) ait bilgiler ve değerler de yer alacak, ayrıca listenin açıklama bölümüne kararın hangi belediyeden alındığı yazılacaktır. Defterdarlıklarca bu açıklamalar titizlikle dikkate alınarak hazırlanacak CD'lerde ilgili bilgilerin mükerrer olarak yer alması önlenecektir.

3. Muhtarlığa gönderileceği bildirilen listenin, 213 sayılı Kanunun mükerrer 49 uncu maddesindeki "uygun bir yere asılmak suretiyle 2026 yılının Mayıs ayı sonuna kadar ilan edilmesi" hükmünü hatırlatır bir yazı ile tevdi edilmesi gerekmektedir.

4. Defterdarlıklarca kendilerine gönderilen takdir komisyonu kararlarına ve listelere dayanarak o ilin tüm ilçelerine ilişkin takdirleri ihtiva edecek bilgilerin yer aldığı CD hazırlanacaktır. Yeteri kadar çoğaltılacak olan söz konusu CD'lerden biri excel formatında diğeri pdf formatında olmak üzere ikişer adedi en geç 15 Aralık 2025 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilecektir.

3.7.Takdir Komisyonu Kararlarına Karşı Dava Açılması

Takdir komisyonlarının kararlarına karşı kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum ve teşekküller ve ilgili köy ve mahalle muhtarlıkları on beş gün içinde ilgili vergi mahkemesi nezdinde dava açabilirken Anayasa Mahkemesi’nin Kararı sonrasında mükelleflerin de dava açma olanakları doğmuştur. Vergi mahkemelerince verilecek kararlar aleyhine Bölge İdare Mahkemesinde istinaf talebinde bulunulabilir. Vergi mahkemelerinde dava açılması halinde, davalının on beş gün içinde vereceği tek savunma ile dosya tekemmül etmiş sayılır. Bu davalar, dosyanın tekemmül ettiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde karara bağlanır.

Takdir komisyonu kararlarına karşı açılan davaların sonraki yıla sarkıtılmadan kesin hükme bağlanmasının mükellefler ile Belediye arasında oluşabilecek yeni uyuşmazlıkların önlenmesi açısından büyük önemi vardır. Takdir işlemini takip eden yıl için vergi tarhı Ocak ayında yapılacağından tarh süresinin sonuna kadar kesin asgari değerlerin saptanması gerekmektedir. Nitekim Kanunda dava açma, tekâmül ve temyize ilişkin sürelerin genel yargılama sürelerinden daha kısa tutulması da bunu sağlamaya yöneliktir. Aksi durumda belediyece takdir komisyonunca belirlenen değer üzerinden tarh yapılacak ve tahsil edilecektir. Mahkemece değere ilişkin yeni bir karar verilmesi halinde düzeltmeler ve iadeler gündeme gelebilecek ve de yeni uyuşmazlıklara sebebiyet verilebilecektir.

Takdir komisyonu kararlarına karşı dava açılmış olup olmamasına göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir:

a) Takdir komisyonu kararları aleyhine 30 gün içinde vergi mahkemeleri nezdinde dava açılmamış ise takdir edilen değerler kesinleşecektir.

b) Takdir komisyonu kararlarına karşı vergi mahkemeleri nezdinde dava açılmakla birlikte esasa ilişkin bir karar verilmedikçe takdir komisyonu kararlarının uygulanmasına devam edilecektir.

c) Açılan davalar sonucu vergi mahkemelerince takdir komisyonu kararının iptali yolunda karar verilmiş olması halinde;

i. İlgili valilerce Danıştay nezdinde temyiz konusu yapılması uygun görülmeyen kararlar için takdir komisyonlarının derhal toplanarak yeni bir karar vermesi,

ii. İlgili valilerce Danıştay nezdinde temyiz konusu yapılması uygun görülen vergi mahkemesi kararları için 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca gecikmeksizin işlem tesis edilmesi, bu sürenin hiç bir şekilde 30 günü geçmemesi, bu süre içerisinde vergi mahkemesi kararları göz önünde bulundurulmak suretiyle takdir komisyonlarınca derhal yeniden takdir yapılması

gerekmektedir.

ç) Yeniden yapılacak takdirlerle ilgili takdir komisyonu kararları gerekçeli olacak ve gerekçede asgari ölçüdeki arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin vergi mahkemesi kararı dikkate alınarak belirlendiği açıklanacaktır.

d) Vergi mahkemesince takdir komisyonu kararları üzerine kısmen iptal, kısmen tasdik kararı verilmesi halinde, kararın iptal edilen kısmı için yukarıdaki (c) bendinde belirtilen açıklamalara göre işlem yapılacaktır.

e) Bu durumda takdir komisyonları sadece iptal edilen değerler hakkında karar vereceklerdir. Takdir komisyonu kararlarının tasdik edilen kısmının uygulanmasına devam edilecektir.

f) Vergi mahkemesince verilen kararlar, takdir komisyonunca belirlenen değerleri belli bir oranda artırılması veya azaltılması veyahut yeni bir değer belirlemesi şeklinde takdir kararlarını düzeltme yönünde ise takdir komisyonlarınca yeni bir takdir yapılmayacak, vergi mahkemesi kararları esas alınacaktır.

Yargı kararları üzerine takdir komisyonlarınca yeniden verilen kararlar ile daha evvel verilen kararlardan kesinleşenler, belediye ve muhtarlıklarda ilana mahsus yerlere asılmak suretiyle 2026 yılının Mayıs ayı sonuna kadar mükelleflere duyurulacaktır.

Vergi mahkemesi kararları üzerine yeniden takdir edilen değerlerin Danıştay'dan nihai karar alınıncaya kadar uygulanmasına devam edilmesi gerekmektedir.

Yine, vergi mahkemesi kararı uyarınca takdir komisyonu tarafından yeniden belirlenen değerler dikkate alınarak tahakkuk ettirilen emlak vergisi; yargı kararının temyiz edilmesi halinde, Danıştay kararına göre kesinleşen birim değerler dikkate alınmak suretiyle düzeltilecektir.

4-DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Yerel yönetimler için son derece önemli bir gelir kaynağı olan emlak vergisinin matrah belirleme sürecinde takdir komisyonu kararları kritik bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Emlak vergisi tarh ve tahakkuk işlemlerinin doğru, etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi için takdir komisyonu çalışmalarının titizlikle ve özenle tamamlanması gerekmektedir.

Yazar:

Özkan BAĞDADİOĞLU

İç Denetçi